बहुतेक माळी बिया पेरून किंवा त्यांच्या बागेतील बेड किंवा कंटेनरमध्ये रोपे लावून तुळस वाढवतात. तिसरा पर्याय आहे, तथापि आणि बियाणे वाढण्याची वाट पाहण्यापेक्षा ते खूप जलद आहे! कटिंग्जपासून तुळस वाढवणे हा तुमच्या घरी उगवलेल्या तुळसचे पीक वाढवण्याचा जलद, सोपा आणि स्वस्त मार्ग आहे. तुळस कटिंग्जपासून कशी वाढवायची हे शिकण्यासाठी तुम्ही तयार आहात का?

तुळस ही गार्डनर्सद्वारे उगवलेल्या सर्वात लोकप्रिय औषधी वनस्पतींपैकी एक आहे. त्याची मसालेदार लवंग चव पास्ता, पिझ्झा, सॉस आणि पेस्टोमध्ये आवश्यक आहे. त्याला उष्णता आवडते आणि वसंत ऋतूच्या उत्तरार्धात दंवचा धोका संपेपर्यंत बाहेर लागवड करू नये. तुळशीसाठी जागा निवडताना, बागेचा पलंग किंवा अंगणावरील जागा शोधा जिथे रोपांना दररोज किमान आठ तास थेट सूर्यप्रकाश मिळेल. मी येथे तुळशीचे भरघोस पीक घेण्याबद्दल आणि तुळशीच्या अनेक अप्रतिम प्रकारांबद्दल येथे विस्तृतपणे लिहिले आहे.

तुळशीच्या कटिंग्ज पाण्यात किंवा पॉटिंग मिक्समध्ये रूट करणे सोपे आहे. दोन ते चार आठवड्यांत कटिंग्ज रुजण्याची अपेक्षा करा.

कटिंग्जमधून तुळस का वाढवणे ही एक चांगली कल्पना आहे!

बियाण्यापासून तुळस वाढण्यास वेळ लागतो. बागकाम झोन 2 ते 6 मध्ये, तुळशीचे बियाणे सहा ते आठ आठवड्यांनी वाढलेल्या दिवे अंतर्गत घरामध्ये सुरू होते. नंतर रोपे कडक केली जातात आणि वसंत ऋतूच्या उत्तरार्धात बागेत लावली जातात. झोन 7 ते 10 मध्ये तुळस थेट बाहेर पेरली जाऊ शकते परंतु तरीही झाडे कापणी सुरू होण्यास आठ आठवडे लागतात.कटिंग्जपासून तुळस उगवल्याने वाढीचा कालावधी अर्धा कमी होतो. रुजायला काही आठवडे लागतात पण एकदा मुळे बाहेर आल्यावर झाडे कापणीसाठी ताजी वाढ झटकन बाहेर काढतात. शिवाय, तुम्ही तुळस कापून वर्षभर वाढवू शकता!

तुमच्या कटिंग्जसाठी तुळस कोठून मिळवायची

तुळस मुळापासून कोठून काढायची याचा विचार करत आहात? तुळस कापण्यासाठी अनेक गुप्त ठिकाणे आहेत. माझा मुख्य स्त्रोत, विशेषत: शरद ऋतूतील, हिवाळा आणि वसंत ऋतूच्या सुरुवातीच्या काळात किराणा मालाचे दुकान आहे जेथे एका भांड्यात साधारणपणे किमान पाच झाडे एकत्र असतात. नवीन तुळशीची रोपे तयार करण्यासाठी त्या पाच रोपांना अर्ध्या भागाने वरच्या बाजूने कापले जाऊ शकते आणि तळाशी भविष्यातील कापणीसाठी नवीन वाढ होऊ शकते. अर्थात, तुम्ही तुमच्या स्वतःच्या बागेतून तुळसही रुजवू शकता. तुळस कापण्यासाठी येथे पाच ठिकाणे आहेत:

1. किराणा दुकान – अनेक किराणा दुकाने वर्षभर ताज्या औषधी वनस्पतींची भांडी विकतात. जर तुम्ही तुळशीच्या भांडी बारकाईने पाहिल्या तर तुम्हाला दिसेल की प्रत्येक कंटेनरमध्ये एकापेक्षा जास्त रोपे आहेत. खरं तर, प्रत्येक भांड्यात साधारणपणे पाच किंवा सहा झाडे असतात. मी माझ्या बागेत प्रत्यारोपणासाठी घट्ट पॅक केलेल्या तुळशीच्या रोपांची भांडी विभाजित करण्याचा प्रयत्न केला आहे, परंतु रूटबॉल इतका घट्ट विणलेला गोंधळ आहे ज्यामुळे मी कमीतकमी अर्ध्या झाडांना नुकसान पोहोचवतो किंवा मारतो. म्हणून, मी कटिंग्ज घेणे पसंत करतो.
2. गार्डन सेंटर - तुम्ही बाग केंद्रांवर तुळशीची रोपे खरेदी करू शकता, परंतु त्यांच्याकडे बरेचदा मोठे असताततुळशीची भांडी देखील. तुम्ही हे तुमच्या डेक किंवा पॅटिओसाठी घरी घेऊन जाऊ शकता आणि नवीन वाढीस प्रोत्साहन देण्यासाठी त्यांना परत ट्रिम करू शकता. नवीन रोपांसाठी ट्रिमिंग रूट करा.
3. तुमची बाग – मी उन्हाळ्याच्या उत्तरार्धात आणि शरद ऋतूतील पिकासाठी माझ्या मध्य-उन्हाळ्याच्या बाग तुळसच्या कटिंग्जला रूट करण्यासाठी कापतो. उन्हाळा संपत असताना, तुम्ही तुमच्या खिडकीवर किंवा शरद ऋतूतील आणि हिवाळ्यातील पिकांसाठी घरामध्ये वाढण्यासाठी तुळशीच्या झाडाची देठं रुजवू शकता.
4. मित्राची बाग – एक मोठे भांडे किंवा तुळशीचा गठ्ठा असलेला बागकाम करणारा मित्र आहे का? काही कटिंग्जसाठी विचारा.
5. शेतकऱ्यांचा बाजार – अनेक शेतकऱ्यांचे बाजार स्टॉल ताज्या कापलेल्या तुळशीचे पुष्पगुच्छ विकतात. हे घरी घेऊन जा, देठाच्या टोकांना ट्रिम करा आणि रूट करा.

किराणा दुकानातील तुळशीच्या भांड्यांमध्ये साधारणपणे प्रति भांड्यात पाच किंवा सहा देठ असतात. अधिक तुळस काढण्यासाठी ते परत कापून रुजवले जाऊ शकतात.

तुळस कापण्यापासून कशी वाढवायची

तुळस उपटण्याचे दोन मुख्य मार्ग आहेत; पाण्यात किंवा भांडीच्या मिश्रणात. प्रत्येक पद्धतीसाठी, तुम्हाला तुळशीच्या कटिंग्जची आवश्यकता असेल. तुळशीच्या रोपाची कापणी करण्यासाठी, चार ते सहा इंच लांब दांडा कापण्यासाठी स्वच्छ औषधी वनस्पती किंवा कात्री वापरा. ते पानाच्या नोडच्या खाली (ज्या ठिकाणी पाने निघतात त्या देठावरील डाग) आणि पाण्याच्या शोषणासाठी पृष्ठभागाचे क्षेत्रफळ वाढवण्यासाठी एका कोनात क्लिप करा. स्टेमच्या खालच्या तिसऱ्या भागावरील कोणतीही पाने काढून टाका. जर तुम्ही कटिंग्ज तुम्हाला नको त्याप्रमाणे पाण्यात रुजवत असाल तर हे विशेषतः महत्वाचे आहेकोणतीही पाने बुडलेली आणि कुजतात.

किराणा दुकानातून किंवा बागेतल्या तुळशीच्या रोपाचे कटिंग घेण्यासाठी, पानाच्या नोडच्या अगदी खाली चार ते सहा इंच लांब कोंब कापून टाका.

तुळस पाण्यात कशी रुजवावी

छोटे ग्लास किंवा जार फिल्टर केलेल्या किंवा स्प्रिंगच्या पाण्याने भरा. तुम्ही नळाचे पाणी वापरू शकता, परंतु जर ते क्लोरीनयुक्त असेल तर ते प्रथम 24 तासांसाठी सोडा जेणेकरून क्लोरीनचे बाष्पीभवन होऊ शकेल. पाणी तयार झाले की तयार कलमे घेऊन पाण्यात ठेवा. पाने पाण्याखाली नाहीत याची खात्री करण्यासाठी दोनदा तपासा.

चष्मा किंवा लहान जार चमकदार, अप्रत्यक्ष प्रकाश असलेल्या ठिकाणी ठेवा. बॅक्टेरिया किंवा शैवाल वाढण्यापासून रोखण्यासाठी दररोज किंवा दोन दिवस पाणी बदला. सुमारे 10 ते 14 दिवसांत तुम्हाला लहान मुळे दिसू लागतील. मी जवळच पाण्याने भरलेले एक स्प्रिटझर ठेवतो जेणेकरून मी रोजच्या रोज कापांना धुके घालू शकेन.

जेव्हा मुळे एक किंवा दोन इंच लांब असतात तेव्हा तुम्ही कटिंग्ज पाण्यातून काढून टाकू शकता आणि आधीपासून ओलसर भांडी मिश्रणाने भरलेल्या कंटेनरमध्ये टाकू शकता.

तुम्ही तुळशीचे स्टेम कापले की खालची पाने काढून पाण्यात ठेवा.

पॉटिंग मिक्समध्ये तुळस कशी रुजवायची

तुळशीची कलमे पॉटिंग मिक्सच्या कंटेनरमध्येही रुजली जाऊ शकतात. तुम्ही सुरुवात करण्यापूर्वी, तुम्हाला काही वस्तू गोळा कराव्या लागतील:

• चार-इंच व्यासाची भांडी (तुम्ही दही कंटेनर सारखे पुनर्नवीनीकरण केलेले कंटेनर देखील वापरू शकता परंतु ड्रेनेज होल घालू शकता).
• पॉटिंग मिक्स, ओलावा
• मोठ्या स्पष्ट प्लास्टिकच्या पिशव्या(जसे की किराणा दुकानात फळे आणि भाज्यांसाठी वापरल्या जाणार्‍या) किंवा प्लॅस्टिकच्या रोपांचे घुमट
• आणि अर्थातच, तुळशीचे तुकडे

मी तुळशीचे कटिंग बनवण्यापूर्वी मला माझी भांडी ओलसर भांडी मिश्रणाने भरायला आवडते. का? कारण ते शक्य तितक्या लवकर पॉटिंग मिक्समध्ये टाकले पाहिजेत जेणेकरून कापलेले टोक संभाव्यतः कोरडे होऊ नयेत. म्हणून, एकदा का तुम्ही कंटेनर भरले की, तुळशीच्या काड्या कापून टाका आणि मातीच्या माध्यमात घाला. माती-स्टेमचा चांगला संपर्क सुनिश्चित करण्यासाठी स्टेमभोवती भांडी मिश्रण घट्ट करा.

लागवलेली कलमे अशा ठिकाणी ठेवा जिथे त्यांना तेजस्वी, अप्रत्यक्ष प्रकाश मिळेल. उच्च आर्द्रता वातावरण निर्माण करण्यासाठी प्रत्येक रोपाच्या वर एक स्पष्ट प्लास्टिक पिशवी ठेवता येते. किंवा, जर तुमच्या ट्रेमध्ये भांडी असतील तर, आर्द्रता टिकवून ठेवण्यासाठी ट्रेवर प्लास्टिकच्या रोपाचा घुमट वापरा. मी दररोज पाण्याने भरलेल्या स्प्रे बाटलीने कव्हर काढून टाकतो. जेव्हा स्पर्शास कोरडे वाटते तेव्हा मातीची आर्द्रता आणि पाण्यावर लक्ष ठेवा.

तुम्हाला कळेल की मुळे तयार झाली आहेत जेव्हा कलमे ताजी वाढ बाहेर ढकलण्यास सुरवात करतात. किंवा, दोन आठवड्यांनंतर, ते नांगरलेले वाटत आहे की नाही हे पाहण्यासाठी तुम्ही हळुवारपणे कटिंगला ओढू शकता. तसे झाल्यास, तुम्ही ते कडक करू शकता आणि तुमच्या बागेत किंवा कंटेनरमध्ये स्थानांतरित करू शकता.

पॉटिंग मिक्समध्ये तुळशीच्या स्टेम कटिंग्ज रूट करणे सोपे आहे. एकदा काड्या कापल्या गेल्या आणि तळाची पाने काढून टाकली की त्यांना ओलसर भांडी मिक्समध्ये घाला. देठाच्या सभोवतालची माती घट्ट करा जेणेकरून माती चांगली असेलसंपर्क करा.

*सूचना* तुम्हाला आश्चर्य वाटेल की मी कटिंग मिक्समध्ये घालण्यापूर्वी त्यांना रूटिंग हार्मोनमध्ये बुडविण्याची शिफारस का करत नाही. खाण्यायोग्य वनस्पतींवर रूटिंग हार्मोन वापरण्याची शिफारस केली जात नाही, विशेषत: जर ते अल्प-मुदतीसाठी खाल्ले जातील.

तुळस ही एकमेव स्वयंपाकासंबंधी औषधी वनस्पती नाही जी पाण्यात किंवा भांडीच्या मिश्रणात रुजली जाऊ शकते. कटिंग्जपासून वाढवल्या जाणार्‍या इतर मऊ-स्टेम औषधी वनस्पतींमध्ये पुदीना, लिंबू मलम, ओरेगॅनो, मार्जोरम आणि बी बाम यांचा समावेश होतो.

पाण्यात ठेवल्यानंतर फक्त एका आठवड्यानंतर, या तुळशीच्या कटाला एक इंच लांब मुळे आहेत! प्रत्यारोपणासाठी तयार.

तुळस कटिंग्जपासून कशी वाढवायची हे दाखवणारा हा एक द्रुत व्हिडिओ आहे:

औषधी वाढवण्याबद्दल अधिक माहितीसाठी, हे अप्रतिम लेख नक्की पहा:

• या 16 पाककृतींसह घरी उगवलेली तुळस कशी वापरायची आणि जतन कशी करायची ते जाणून घ्या तयार 16 पाककृती > वापरून पहा तयार करा cuttings पासून तुळस?

  

  हे देखील पहा: हिवाळ्यात वाढणारी काळे: हिवाळ्यात काळे कसे लावायचे, वाढवायचे आणि संरक्षित कसे करावे