तुळस ( Ocimum basilicum ) ही एक वार्षिक औषधी वनस्पती आहे जी केवळ स्वयंपाकघरातच चव आणत नाही तर बागेला आश्चर्यकारक फायदे देखील देते. तुळशीच्या डझनभर जाती आहेत आणि ते सर्व इतर अनेक खाद्य वनस्पतींसाठी उत्तम साथीदार बनतात. हा लेख तुमचे तुळशीचे उत्पन्न वाढविण्यावर किंवा तुमची कापणी कशी करावी यावर केंद्रित नाही. त्याऐवजी, बागेत शेजारी-शेजारी वाढण्यासाठी कोणती तुळशीची सहकारी वनस्पती उत्तम पर्याय आहेत.

बागेतील अनेक रोपांसह तुळस उत्तम आहे! परंतु तुळसचे काही खरे आणि मोजता येण्याजोगे फायदे आहेत.

सहकारी लागवड म्हणजे काय?

सहयोगी लागवड हे एक जुने तंत्र आहे जे दोन किंवा अधिक वनस्पतींना एकत्रितपणे भागीदार करते आणि त्यापैकी एक किंवा अधिक वनस्पतींसाठी विशिष्ट फायदे प्रदान करते. ते फायदे कीटक दाब कमी करणे, उत्पादन सुधारणे, रोगांचे दडपण वाढवणे किंवा इतर लक्ष्यित सकारात्मक परिणाम असू शकतात.

दुर्दैवाने, काही सहचर लागवड पद्धती योग्य विज्ञानावर आधारित नसून लोककथांवर आधारित आहेत. परंतु काही आश्चर्यकारक विद्यापीठ संशोधन देखील आहे ज्याने सहचर लावणीचे मनोरंजक परिणामांसह परीक्षण केले आहे. मागील लेखांमध्ये, मी संशोधन-सिद्ध टोमॅटो सहचर वनस्पती, उत्कृष्ट झुचीनी साथीदार आणि अगदी मिरपूडसाठी सर्वोत्तम सहकारी वनस्पती भागीदारांची ओळख करून दिली आहे. आज, तुळशीच्या साथीदार वनस्पती आणि त्या तुमच्या बागेत कशा वापरायच्या याबद्दल जाणून घेऊया.

तुळस का आहेउत्तम सहचर वनस्पती?

होय, तुळशीची पाने त्यांच्या अनोख्या चवीसाठी आणि सूप, सॉस आणि इतर अनेक पदार्थांची चव वाढवण्याच्या पद्धतीसाठी ओळखली जातात. पानांमध्येही अनेक पोषक घटक असतात. परंतु या औषधी वनस्पती वाढवण्यामागे त्यांची स्वयंपाकाची क्षमता हे एकमेव कारण नाही. तुळस इतर अनेक भाज्या आणि औषधी वनस्पतींसाठी एक उत्तम साथीदार वनस्पती देखील बनवते.

बागेत तुळसचे मुख्य फायदे काही कीटकांना प्रतिबंधक म्हणून, फायदेशीर भक्षक कीटकांना आकर्षित करण्यासाठी आणि काही जवळपासच्या पिकांचे परागकण दर सुधारण्यात मदत करण्यासाठी परागकण चुंबक म्हणून आहेत. पुढील विभागांमध्ये, मी तुमच्या बागेत वापरून पाहण्यासाठी तुळशीच्या काही विशिष्ट साथीदार वनस्पतींचा परिचय करून देईन आणि ते तुमच्या प्लॉटमध्ये का प्रभावी ठरू शकतात हे तुम्हाला सांगेन.

तुळस काही कीटकांना रोखू शकते, विशिष्ट परागकणांना आकर्षित करू शकते आणि जैविक नियंत्रणात मदत करू शकते.

तुळस जेवढे मिळते त्यापेक्षा जास्त देते<6-बागेतही,

बागेतही तुळस मोठ्या प्रमाणात असते. चांगली कल्पना, जरी तुम्ही वनस्पती खात नसाल (पण तुम्ही का नाही खाणार!). तुळस ही एक चांगली सहकारी वनस्पती बनवते कारण ती सर्वोत्तम प्रकारची जोडीदार आहे - देणारा! हे बागेला असंख्य फायदे आणते आणि त्या बदल्यात फारच कमी आवश्यक असते. एक सहकारी वनस्पती म्हणून, तुळस बहुतेकदा लाभार्थीऐवजी नातेसंबंधात प्रदाता असते. तुळस ही एक अशी आहे जी टेबलवर फायदे आणते. पुढे बोलूयात्यातील काही फायदे काय असू शकतात.

तुळस तुमच्या बागेसाठी काय करू शकते

सांगितल्याप्रमाणे, तुळशीचा साथीदार वनस्पती म्हणून वापर करण्याचे तीन प्राथमिक फायदे आहेत:

1. सुधारित परागकण. जेव्हा तुळशीच्या फुलांना, लहान फुलांना भेट दिली जाते तेव्हा अनेक विविध प्रजाती आणि फळे ही सामान्य फळे आहेत. तुमच्या बागेत तुळशीची फुले असणे म्हणजे या परागकणांना अधिक अमृत उपलब्ध आहे. याचा परिणाम अनेकदा परागकणांची जास्त लोकसंख्या आणि सुधारित परागण दरामध्ये होतो.
2. सुधारित जैविक नियंत्रण. तीच छोटी फुले भक्षक फायदेशीर कीटकांच्या विविध प्रजातींना (उर्फ चांगले कीटक जे वाईट कीटक खातात) अमृत देतात. लेडीबग्स, लेसविंग्स, परजीवी भंडी, हॉवरफ्लाय/सिर्फिड माशी आणि इतर फायदेशीर कीटक तुळस अमृताचा आनंद घेतात. आणि ते बागेत असताना, ते ऍफिड्स, सुरवंट, विशिष्ट बीटलच्या अळ्या, थ्रिप्स आणि बरेच काही यांसारख्या सामान्य कीटकांचे सेवन आणि नियंत्रण करतील.
3. सुधारित कीटक नियंत्रण. जरी तुळशीच्या आजूबाजूला अनेक लोककथा आहेत, तरीही ते एक कीटक आहे (ज्याला काही लोक म्हणतात कीड आहे. तसे नाही), काही अभ्यासात असे दिसून आले आहे की तुळस हे भाजीपाल्याच्या बागेतील काही कीटकांसाठी उपयुक्त प्रतिबंधक आहे.

खालील विभागांमध्ये, मी तुळशीच्या काही साथीदार वनस्पतींचा परिचय करून देईन.जेव्हा तुळस जवळ उगवली जाते तेव्हा यापैकी एक किंवा अधिक फायदे मिळतात असे दिसून आले आहे.

तुळस ही एक उत्तम साथीदार वनस्पती आहे, मग ती तुम्ही कुंडीत, बागेत किंवा वाढलेल्या बेडमध्ये वाढवली.

तुळशीची सर्वोत्तम सहचर वनस्पती

खाली, तुम्हाला वनस्पती आणि वनस्पतींचे गट सापडतील जे संशोधनाच्या आधारे सर्वोत्तम तयार करतात. तुम्हाला निरोगी काकडीपासून ते कमी शतावरी बीटलपर्यंत सर्व गोष्टींसाठी विज्ञान-आधारित सहचर लागवड तंत्रांबद्दल अधिक जाणून घ्यायचे असल्यास, मी तुम्हाला माझ्या पुस्तकाची एक प्रत घेण्यास प्रोत्साहित करतो वनस्पती भागीदार: भाजीपाला बागेसाठी विज्ञान-आधारित साथीदार लागवड धोरणे (मजला प्रकाशन, 2020, 200, 200, 200, 200,00,00,00,00,000,000,000,000,000,000,000,000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 मंथली प्रकाशन. निरोगी झाडे बनवतात आणि कीटकांचा दाब कमी होतो.

टोमॅटो: अत्यावश्यक तुळस साथीदार वनस्पती

होय, अफवा खऱ्या आहेत! टोमॅटो तुळशीसाठी उत्कृष्ट बाग भागीदार बनवतात. हे दोन खाद्यपदार्थ एका प्लेटवर एकत्र यशस्वी होतातच असे नाही तर ते बागेत स्वर्गात बनवलेले मॅच देखील आहेत. भागीदारीचा मुख्य लाभार्थी टोमॅटो वनस्पती आहे, परंतु अर्थातच माळीचा देखील फायदा होतो. तुळस टोमॅटोच्या झाडांना जे मूल्य प्रदान करते ते कीटक नियंत्रणाच्या स्वरूपात असते. तुळस टोमॅटोच्या तीन मुख्य कीटकांना रोखण्यास मदत करते:

1. थ्रीप्स . या लहान अरुंद किड्यांमुळे नवीन वाढ खुंटते आणि फळे विकृत होतात आणि सिल्व्हर पुकरने ठिपके असतात. दोन्ही पाश्चात्य फूलथ्रिप्स आणि कांदा थ्रिप्स टोमॅटोच्या झाडांना खातात (म्हणूनच तुम्हाला थ्रिप्सची समस्या असल्यास टोमॅटोजवळ कांदा वाढवू नये). टोमॅटोच्या शेजारी उंच तुळशीच्या झाडांची उपस्थिती थ्रीप्स
2. पिवळ्या-पट्टे असलेल्या आर्मीवर्म पासून होणारे नुकसान कमी करण्यासाठी दिसून आली. एका अभ्यासात असे दिसून आले आहे की टोमॅटोच्या झाडांवरील या पानांच्या आणि फळ खाणाऱ्या कीटकांच्या अंडी घालण्याच्या वर्तनात घट झाली आहे जेव्हा तुळशीची सहचर रोपे जवळपास वाढत होती. या किडीपासून बचाव करण्यासाठी टोमॅटोच्या झाडाला तुळस लावा. दक्षिण-पूर्व आणि पूर्व यूएसमध्ये, रॉकीज प्रमाणे पश्चिमेकडे पिवळे-पट्टे असलेले आर्मीवर्म्स सामान्य आहेत.
3. टोमॅटो आणि तंबाखू हॉर्नवर्म्स. टोमॅटोसह तुळस लावल्याने प्रौढ हॉर्नवॉर्म पतंगांच्या अंडी घालण्याच्या वर्तनावर मर्यादा येतात. टोमॅटोच्या रोपांवर हॉर्नवॉर्म सुरवंट शोधणे कठीण असते, विशेषतः जेव्हा ते लहान असतात. टोमॅटोच्या झाडांच्या दरम्यान आणि आजूबाजूला लावलेल्या तुळशीच्या उंच जातींमुळे अंडी घालण्याचे प्रमाण कमी होते आणि त्यामुळे कमी शिंगे आणि नुकसान कमी होते.

तुळस आणि टोमॅटोची चव फक्त एकत्रच चांगली येत नाही, तर ते बागेत एकमेकांना फायदेशीर ठरतात

वांगी: तुळससाठी आणखी एक उत्कृष्ट साथीदार ज्याला तुळशीची उपस्थिती होती. एग्प्लान्ट्स थ्रीप्सपासून होणारे नुकसान कमी करतात. आणि वांगी टोमॅटो आणि तंबाखूच्या शिंगाड्यांमुळे होणार्‍या नुकसानासही संवेदनाक्षम असल्याने, तुळशीने त्यांची लागवड केल्यास या कीटकांची संख्या कमी होण्यास मदत होते,खूप विशेष म्हणजे, मिरपूडसाठीही हेच लागू होते.

वांगी आणि ओपल तुळस बागेत शेजारी शेजारी वाढतात.

कोल पिके: आश्चर्यकारक तुळस सोबती वनस्पती

कोळे, कोबी, ब्रोकोली, फ्लॉवर यांसारखी कोल पिके आणि कोलार्ड्सचे शेजारी फायदे देखील मिळतात. ही वनस्पती भागीदारी कशी कार्य करते ते येथे आहे.

1. स्लग आणि गोगलगाय खरोखर तुळसचा आनंद घेतात, ते कोल पिकांचा आनंद घेतात त्याहूनही अधिक. तुमची कोबी किंवा ब्रोकोलीची झाडे या किळसवाण्या कीटकांना बळी पडत असल्याचे तुम्हाला आढळल्यास, तुळशीने त्यांची रोपे लावा. होय, या स्थितीत तुळस हे पीक काढण्याऐवजी बळी देणारे पीक असेल. मूलत:, तुम्ही तुळशीचा वापर सापळा पिक म्हणून तुमच्या ब्रॅसिकसमधील स्लग आणि गोगलगायींना आकर्षित करण्यासाठी कराल.
2. मी पोर्टेड कोबी अळी कोल पिकांचा स्वाद घ्या. प्रौढ फुलपाखरे सहजपणे त्यांच्या पानांवर अंडी घालतात आणि परिणामी लहान हिरवे सुरवंट लहान क्रमाने झाडे नष्ट करू शकतात. तुळशीच्या साथीदार वनस्पतींसह कोल पिकांची लागवड केल्याने कोबी अळीचे दोन प्रकारे व्यवस्थापन करण्यात मदत होते.
   • प्रथम, तुळशीच्या पानांनी सोडलेली अस्थिर रसायने (सुगंधी) कोल पिकांची उपस्थिती लपविण्यास मदत करू शकतात, ज्यामुळे प्रौढ कोबी अळींना त्यांची आवडती अंडी घालण्याची जागा शोधणे कठीण होते आणि त्यामुळे त्यांचे होणारे नुकसान कमी होते. कोल पिकांसह तुळशीची आंतररोपण करा किंवा प्रत्येकाच्या अगदी जवळ ठेवाइतर.
   • दुसरे, तुळशीची फुले परागकणांमध्ये येतात जी कोबी अळीचे (प्रामुख्याने परजीवी भक्षक) देखील सामान्य शिकारी असतात. तुमच्या आजूबाजूला हे चांगले बग जितके जास्त असतील, तितके कोबीचे किडे कमी असतील. या उद्देशासाठी तुमच्या बागेत फुलणारी कोथिंबीर ही आणखी एक चांगली वनस्पती आहे.

काळे सारखी कोंबडी पिके तुळसच्या उपस्थितीमुळे कोबी अळीपासून संरक्षित केली जाऊ शकतात.

लेट्यूस: तुळससाठी एक उत्तम साथीदार वनस्पती

तुळस या वनस्पतींचे नियंत्रण करण्यासाठी चांगले भागीदार बनवतात. ऍफिड हे कोशिंबिरीसाठी वापरण्यात येणारा एक पाला व त्याचे झाड अतिशय सामान्य कीटक आहेत, आणि त्यांच्या शिकार करणार्‍या दोन फायदेशीर कीटकांपैकी सर्वात जास्त म्हणजे हॉवरफ्लाय/सिर्फिड माश्या आणि परोपजीवी माश्या. आणि अंदाज करा की या दोन भक्षकांना काय प्यायला आवडते? आपण अंदाज केला आहे! तुळशीच्या फुलांचे अमृत. त्याच उद्देशाने तुमच्या बागेत फुलू देणाऱ्या इतर चांगल्या औषधी वनस्पती म्हणजे ओरेगॅनो, एका जातीची बडीशेप आणि ऋषी. कोशिंबिरीसाठी वापरण्यात येणारा एक पाला व त्याचे झाड साठी गोड अ‍ॅलिसम ही आणखी एक आवडती सहकारी वनस्पती आहे कारण त्यातही फुलझाडे आणि परोपजीवी रानटी फुलांचा आनंद घेतात.

तुळशीच्या उपस्थितीमुळे कांद्याच्या थ्रिप्सपासून होणारे नुकसान कमी होण्यास मदत होऊ शकते.

तुळशीची सहचर वनस्पती म्हणून मूळ पिके

मुळांची पिके, भाजीपाला, कांदे, पिशवी यांसारख्या वनस्पतींवर देखील lic तुळशीसाठी चांगली साथीदार वनस्पती बनवतात. का? बरं, काही वेगळ्या कारणांमुळे.

1. कांद्याचे थिरकणे : वरील टोमॅटो विभागात चर्चा केल्याप्रमाणे, कांदातुळशीच्या उपस्थितीमुळे थ्रिप्स प्रतिबंधित असल्याचे दिसून आले आहे. या कीटकांमुळे कांदे आणि लसणावर विकृत पानांची वाढ होते.
2. गाजर रस्ट फ्लाय मॅग्गॉट्स: गाजर आणि पार्सनिप्स जेव्हा तुळशीच्या शेजारी उगवले जातात तेव्हा त्यांच्यावर गाजर रस्ट फ्लायचा हल्ला होण्याची प्रवृत्ती कमी होते. या माशीचे मॅगॉट्स मुळे चघळतात, बोगदे सोडतात आणि मागे सडतात.
3. मुळ्या मॅगॉट्स: लहान माशी, मुळा मॅगॉट्सच्या अळ्यांच्या अवस्थेमुळे नुकसान होते जे गाजर रस्ट फ्लायसारखेच असते. तुळशीची लागवड केल्याने अंडी घालण्याची पद्धत कमी होण्यास मदत होऊ शकते. उत्तरेकडील बागायतदारांसाठी हे काहीवेळा आव्हानात्मक असते, तथापि, मुळा हे थंड हंगामातील पीक आहे आणि तुळस हे उबदार हंगामातील पीक आहे, त्यामुळे एकाच वेळी मुळा आणि तुळस वाढवणे हे सर्वसामान्य प्रमाण नाही.

तसेच, जर तुम्ही यापैकी कोणत्याही मूळ पिकांच्या बिया वाचवण्याचा विचार करत असाल तर, तुळस सोडल्यास या वनस्पतींच्या मुळांच्या जवळ असलेल्या फुलांच्या पोल्लिनच्या फुलांच्या लहान रोपांना मदत होईल. पिके.

येथे तुम्हाला या जांभळ्या पानांच्या तुळशीसाठी गाजर आणि टोमॅटोसह अनेक उत्तम साथीदार वनस्पती दिसतात.

तुळशीचे साथीदार म्हणून बटाटे

तुळशीला भागीदार करणारे शेवटचे भाजीपाला पीक बटाटे आहेत. या संयोजनाचे फायदे या लेखात चर्चा केलेल्या इतरांइतके ठोस नसले तरी, अळ्यांच्या नैसर्गिक शिकारीचा दर वाढवण्याच्या तुळसच्या क्षमतेवर एक अभ्यास करण्यात आला.बटाट्याच्या झाडांवर कोलोरॅडो बटाटा बीटल, विशेषत: परोपजीवी भेंड्यांद्वारे. यात थोडा फरक दिसून आला, परंतु तो वापरून पाहण्यासारखे आहे.

तुळशीची सोबती वनस्पती म्हणून फुले

शेवटी, झेंडू, कॅमोमाइल, बोरेज, चिव्ह्ज आणि रोझमेरी यासह तुमच्या तुळशीबरोबर वाढण्यासाठी काही उत्कृष्ट फुलांचे साथीदार देखील आहेत. ते फक्त एकाच परागकण प्रजातींचे अनेक सामायिक करत नाहीत, तर ते सर्व तुळस प्रमाणेच खाद्य फुले देखील तयार करतात. त्यांना सॅलडमध्ये टाका आणि चवींच्या विविधतेचा आनंद घ्या.

तुळशीसोबत उगवल्या जाणाऱ्या अनेक अद्भुत फुलांपैकी गोड एलिसम हे एक आहे.

तुम्ही तुळशीच्या बाबतीत चुकीचे ठरू शकत नाही

विज्ञानाच्या आधारे वनस्पती भागीदारी करणे नेहमीच चांगली गोष्ट आहे, हे लक्षात ठेवा की काही कमी आहेत, जर काही वनस्पती नसतील तर, तुळस नसावी. दुसऱ्या शब्दांत, तुळस सर्व गोष्टींसह उत्तम जाते! तुम्हाला पाहिजे ते कापणी करा, नंतर बागेला अनेक फायदे देणारे परागकण आणि शिकारी फायद्यांमध्ये मदत करण्यासाठी वनस्पतीला फुले तयार करू द्या.

उत्कृष्ट तुळस वाढवण्याबद्दल अधिक माहितीसाठी, खालील लेखांना भेट द्या:

भविष्यात संदर्भासाठी हा लेख तुमच्या भाजीपाला बागकाम मंडळावर पिन करा.