ගෙදර වගා කරන ලීමා බෝංචි ගිම්හාන සංග්‍රහයකි! මෙය පහසුවෙන් වගා කළ හැකි එළවළු වර්ගයක් වන අතර එය නැවුම් ලෙලි බෝංචි ලෙස හෝ වියළි බෝංචි ලෙස භුක්ති විඳිය හැකි බටර් බෝංචි අධික අස්වැන්නක් ලබා දෙයි. ලීමා බෝංචි ඔබේ එළවළු වත්තේ වගා කළ යුතු බෝග ලැයිස්තුවේ තිබේ නම්, ඔබට සාර්ථක වීමට උපකාර කිරීමට ලීමා බෝංචි සිටුවීමට සහ වැඩීමට උපදෙස් මට ඕනෑ තරම් තිබේ. වැඩිදුර ඉගෙන ගැනීමට දිගටම කියවන්න.

ලීමා බෝංචි යනු උණුසුම් සමයේ එළවළුවක් වන අතර කටුව හෝ වියළි බෝංචි සඳහා බටර් බීජ අධික බෝගයක් නිපදවයි.

ලීමා බෝංචි යනු කුමක්ද?

Lima beans (P haseolus lunatus ) යනු වසන්ත හා සරත් සෘතුවේ ඉෙමොලිමන්ට් දිනයන් අතර වගා කරන තාපයට ආදරය කරන එළවළු වර්ගයකි. මෙම භෝගය 70 සිට 80 F (21 සිට 27 C) දක්වා උෂ්ණත්ව පරාසයක වඩාත් හොඳින් සිදු වන අතර සිසිල් ගිම්හානය සහිත කලාපවල හොඳ අස්වැන්නක් නොලැබේ.

ඒවා ස්නැප් බෝංචි වලට සමානව වගා කිරීමට පහසු බෝගයකි, නමුත් ස්නැප් බෝංචි මෙන් නොව එය ආහාරයට ගන්නා ලීමා බෝංචි කරල් නොව අභ්‍යන්තර බීජ වේ. එම බීජ විවිධත්වය මත පදනම්ව කුඩා සිට ඉතා විශාල වන අතර බටර්, මස් සහිත වයනය ඇත. පෝෂ්‍ය පදාර්ථ වලින් පොහොසත් ලීමා බෝංචි ප්‍රෝටීන් වලින් පිරී ඇති අතර ගිම්හාන ෂෙල් බෝංචි හෝ වියළි බෝංචි ලෙස රස විඳිති, නමුත් ඔබ ඒවා අනුභව කිරීමට පෙර ඒවා පිසිය යුතුය. අමු ලීමා බෝංචි වල සයනයිඩ් සංයෝගයක් අඩංගු වන අතර එය පිසීමේදී විනාශ වේ.

ලීමා බෝංචි වර්ග කිහිපයක් සහ බොහෝ ප්‍රභේද ඇත. සමහරුන්ට සුදු පැහැති බීජ ඇති අතර අනෙක් ඒවා සුදුමැලි කොළ, දුඹුරු, කළු, රතු සහ තිත් ඇතබීජ. ලීමා බෝංචි කරල් වල වක්‍ර, පැතලි පෙනුමක් ඇති අතර දිග අඟල් 3 සිට 8 දක්වා පරාසයක පවතී.

ලීමා බෝංචි වර්ග

ලීමා බෝංචි වර්ග දෙකකට කාණ්ඩ කර ඇත: බුෂ් බෝංචි සහ වයිනින් බෝංචි. බුෂ් ලීමා බෝංචි, බටර් බෝංචි ලෙසද හැඳින්වේ, අඟල් 20 ක් පමණ උසට වැඩෙන අතර කුඩා ප්‍රමාණයේ බීජ වල මුල් බෝග ලබා දෙයි. ධ්‍රැව ප්‍රභේද ලෙසද හැඳින්වෙන වැල් පැලෑටි, අඩි 10 සිට 12 දක්වා දිගට වැඩෙන ශාක ඇති අතර ඒවායේ මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ සිට විශාල ප්‍රමාණයේ බීජ පරිණත වීමට අමතර මාසයක් ගත වේ. මේවා අර්තාපල් ලිමාස්, මැඩගස්කර බෝංචි හෝ බුරුම බෝංචි ලෙසද හැඳින්වේ.

ලීමා බෝංචි සිටුවීමේදී බෝංචි එන්නත් කාරකයක් භාවිතා කිරීම අස්වැන්න ඉහළ නැංවීමට උපකාරී වේ.

ලීමා බෝංචි සිටුවීමේ කාලය

උණුසුම් කාලගුණික බෝගයක් ලෙස, ලීමා බෝංචි ඉක්මනින් ගෙවත්තට ගෙන නොයන්න. ඉෙමොලිමන්ට් අවදානම පහව ගිය පසු සතියකට හෝ දෙකකට පසුව ඒවා සිටුවන්න. එය අනාවැකි කීම අපහසු විය හැකි නිසා, මම පාංශු උෂ්ණත්වය අනුව ගොස් උෂ්ණත්වය නිරීක්ෂණය කිරීමට පාංශු උෂ්ණත්වමානයක් භාවිතා කරමි. පස 75 F (24 C) දක්වා උණුසුම් වූ විට බීජ වපුරන්න. පස දිගු කාලයක් සීතල හෝ තෙත් නම්, බීජ කුණු විය හැක. දිගු ගිම්හානයක් සහිත මෘදු දේශගුණයක් තුළ ජීවත් වන ගෙවතු හිමියන්ට පළමු වැපිරීමෙන් මසකට පසු දෙවන බෝග වගා කළ හැකිය.

කෙටි ඍතු ප්‍රදේශවල ගෙවතු හිමියන්ට අවසාන ඉෙමොලිමන්ට් දිනයට සති 3 සිට 4 දක්වා කාලය තුළ බීජ ගෘහස්ථව වැපිරීමෙන් ලීමා බෝංචි වගාව මත පැනීමට හැකිය. පාංශු කුට්ටි, අඟල් 4 විෂ්කම්භය සහිත භාජන හෝ ජෛව හායනයට ලක්විය හැකි බීජ වපුරන්නපීට් බඳුනක් වැනි බහාලුම්. උසස් තත්ත්වයේ බීජ ආරම්භක මිශ්‍රණයකින් බහාලුම් පුරවන්න. කන්ටේනර් වැඩෙන ආලෝකයක් යට හෝ අව්ව සහිත කවුළුවක තබන්න. පසෙහි උෂ්ණත්වය 75 F (24 C) දක්වා උනුසුම් වූ විට බීජ පැල දැඩි කර උයනට බද්ධ කරන්න.

ඔබ එන්නත් කාරකයක් භාවිතා කළ යුතුද?

ලීමා බෝංචි වර්ග දෙකම ශාක වර්ධනය ඉහළ නැංවීමට රනිල කුලයට අයත් එන්නත් කාරකයක් යෙදීමෙන් ප්‍රයෝජන ලබයි. මින් පෙර රනිල කුලයට අයත් බෝග වගා නොකළ ස්ථානයක ලීමා බෝංචි වැනි බෝංචි රෝපණය කරන විට එන්නත් කිරීම විශේෂයෙන් ප්‍රයෝජනවත් වේ. එන්නත් වල පසෙහි නයිට්‍රජන් ස්ථාවර කරන ස්වභාවිකව ඇති වන රයිසෝබියා බැක්ටීරියා අඩංගු වේ. එන්නත් කිරීම සඳහා, බීජ කන්ටේනරයක තබන්න. ක්ලෝරිනීකෘත නොවන ජලයෙන් ඒවා තෙත් කර බීජ මත එන්නත් කරන්න. එන්නත ඒකාකාරව බෙදා හැරීම සඳහා මෘදු ලෙස සොලවා වහාම සිටුවන්න.

ලීමා බෝංචි බීජ වඩාත් හොඳින් ප්‍රරෝහණය වන්නේ උණුසුම් පසෙහිය. බීජ ප්‍රරෝහණය වීමට දින 8 සිට 12 දක්වා ගත වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කරන්න.

ලීමා බෝංචි රෝපණ ස්ථානය

ලීමා බෝංචි බීජ සිටුවීමට ස්ථානයක් තෝරා ගැනීමේදී, සම්පූර්ණ හිරු එළිය, අවම වශයෙන් පැය 8ක් සෘජු ආලෝකය ලබා දෙන එකක් සොයන්න. ලීමා බෝංචි පැල අඩු ආලෝක තත්ත්වයන් තුළ වර්ධනය වන නමුත් ඒවා අඩු කරල් නිපදවයි. ඔබට බිම් වත්තක, උස් ඇඳන් හෝ බහාලුම්වල ලීමා බෝංචි සිටුවිය හැකිය. මධ්‍යස්ථ සාරවත් පස හොඳින් ජලය බැස යන ශාකවලට ලබා දීම වැදගත්ය. මම සිටුවීමට පෙර කොම්පෝස්ට් හෝ කුණු වූ පොහොර අඟල් කිහිපයක වැඩ කරමි. පරිපූර්ණ පසලීමා බෝංචි සඳහා pH පරාසය 6.0 සිට 6.8 දක්වා වේ.

බුෂ් ලීමා බෝංචි රෝපණ ඉඟි

බුෂ් ස්නැප් බෝංචි මෙන්, බුෂ් ලීමා බෝංචි වගා කිරීමට පහසුය. සකස් කළ ඇඳෙහි බීජ වපුරන්න, ඒවා අඟල් 1 ක් ගැඹුරට සහ අඟල් 3 ක් දුරින් සිටුවා, එක් එක් පේළිය අඟල් 18 සිට 30 දක්වා පරතරයකින් තබන්න. බුෂ් ලීමා බෝංචි බහාලුම්, රෙදි වැවිලිකරුවන් සහ ජනෙල් පෙට්ටි සඳහා ද හොඳ බෝගයකි. ජලාපවහන සිදුරු ඇති බහාලුම් තෝරාගෙන අවම වශයෙන් වැඩෙන මාධ්‍ය ගැලුම් 10ක් තබා ගන්න. බීජ අඟල් 1 ක් ගැඹුරට සහ අඟල් 4 සිට 6 දක්වා භාජන වල සිටුවන්න. ඔබට භාජන වල වයිනින් ලීමා බෝංචි වගා කළ හැකිය, නමුත් ඔබට බඳුන පන්දලම් පාමුල තැබිය යුතුය, නැතහොත් පැල නැගීම සඳහා සිරස් ව්‍යුහයක් ඇතුළු කළ යුතුය.

පොල් ලීමා බෝංචි රෝපණ ඉඟි

ඔබ ලීමා බෝංචි වැල් වර්ග සඳහා බීජ වැපිරීමට පෙර, ආධාරක පද්ධතිය සකසන්න. ශාක ක්රියාකාරීව වර්ධනය වන තෙක් බලා සිටීමෙන් හානි වූ බීජ පැල ඇති විය හැක. ඔබට පොල් බෝංචි ටීපී, දාම සම්බන්ධක වැට හෝ පන්දලම් භාවිතා කළ හැක. පස සකස් කිරීමෙන් පසු සෘජු බීජ වපුරන්න. ඒවා පන්දලම් පාමුල අඟල් 1 සිට 1 1/2 දක්වා ගැඹුරින් සහ අඟල් 6ක් දුරින් සිටුවන්න. ප්‍රරෝහණ කාලය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, පාංශු උෂ්ණත්වය මත පදනම්ව, බුෂ් සහ වැල් වර්ග දෙකම දින 8 සිට 12 දක්වා ප්‍රරෝහණය වේ.

පොලි වර්ග ලීමා බෝංචි ශක්තිමත් වැල් සඳහා ශක්තිමත් ආධාරකයක් අවශ්‍ය වේ. බීජ සිටුවීමට පෙර පන්දලම්, වැටක් හෝ වෙනත් ආධාරකයක් සකස් කළ යුතුය.

වැඩෙන ලීමා බෝංචි

ලීමා බෝංචි අඩු අගයකි.නඩත්තු බෝග සහ වැඩෙන සමයේදී වැඩි කලබලයක් අවශ්ය නොවේ. ප්රධාන කාර්යයන් වන්නේ ජලය දැමීම, වල් නෙලීම, පොහොර යෙදීම සහ පළිබෝධ සහ රෝග නිරීක්ෂණය කිරීමයි.

ලීමා බෝංචි වලට වතුර දැමීම

ලිමා බෝංචි පැල සඳහා තරමක් තෙතමනය සහිත පස වඩාත් සුදුසු වේ, එබැවින් වර්ෂාව නොමැති නම් සෑම සතියකම ගැඹුරට වතුර දමන්න. ශාක මල් පිපෙන විට සහ ගෙඩි හට ගන්නා විට නිරන්තරයෙන් ජලය දැමීම විශේෂයෙන් වැදගත් වේ. මෙම වර්ධනයේ අවධියේදී ජල ආතතිය අඩු කරල් වර්ධනයට හෝ මල් වැටීමට හේතු විය හැක. ඔබට අතින් වතුර දැමීම හෝ සෝකර් හෝස් භාවිතා කළ හැකි අතර, ජලය දැමීම අඩු කිරීම සඳහා පිදුරු හෝ ඉරා දැමූ කොළ වලින් පැල වසුන් කිරීමට ඔබට අවශ්‍ය විය හැකිය.

වල් නෙලීම සහ වසුන් යෙදීම

පාංශු තෙතමනය රඳවා ගැනීමට පිදුරු අඟල් දෙක තුනක් හෝ ඉරා දැමූ කොළ වසුන් භාවිතා කිරීම ද වල් පැලෑටි වර්ධනය වැලැක්වීමේ අමතර බලපෑමක් ඇති කරයි. ඔබ වසුන් භාවිතා නොකරන්නේ නම්, ආලෝකය, ජලය සහ පෝෂ්‍ය පදාර්ථ සඳහා ඔබේ ලීමා බෝංචි ශාක සමඟ තරඟ නොකරන ලෙස පෙනෙන පරිදි වල් පැලෑටි අදින්න.

පොහොර පැල

ලීමා බෝංචි සඳහා මධ්‍යස්ථ සාරවත් පස සුදුසු වේ, නමුත් ඔබ බුෂ් හෝ පොල් ලීමා බෝංචි වගා කරන්නේද යන්න මත පදනම්ව, ශාක මාස 2 1/2 සිට 4 දක්වා උයනේ පවතින බැවින්, ඒවාට දියර කාබනික එළවළු පොහොර යෙදීම හොඳ අදහසකි.

පළිබෝධ සහ රෝග සඳහා අධීක්‍ෂණය

ඔබ ඔබේ ගෙවත්ත රැකබලා ගන්නා විට පළිබෝධ සහ ශාක රෝග පිළිබඳව විමසිල්ලෙන් සිටින්න. ලීමා බෝංචි වල රෝග ගැටළු බැක්ටීරියා අංගමාරය,මොසෙයික් වෛරසය, සහ ඇන්ත්‍රැක්නෝස්, දිලීර රෝගයකි. පොදු පළිබෝධකයන්ට කුඩිත්තන්, බෝංචි කුරුමිණියන්, මැක්කන් කුරුමිණියන්, මකුළු මයිටාවන් සහ හාවුන් සහ මුවන් වැනි විශාල පළිබෝධකයන් ඇතුළත් වේ. අනාගත ගැටළු අවම කර ගැනීමට උපකාර කිරීම සඳහා, වර්ධනය වන සමය අවසානයේ උද්යාන ඇඳ පිරිසිදු කරන්න. ඔබේ කොම්පෝස්ට් බඳුනට වියදම් කළ ශාක සුන්බුන් එකතු කරන්න. උයනේ මිය ගිය පැල තැබීමෙන් විවිධ බෝංචි රෝග මෙන්ම වැඩිහිටි කෘමීන් හෝ බිත්තර සඳහා ශීත ඍතුවේ අවස්ථාවක් සපයයි.

කුඩා අභ්‍යවකාශ උද්‍යානකරුවන්ට නිෂ්පාදනය උපරිම කිරීම සඳහා ලීමා බෝංචි ධ්‍රැව වර්ග වගා කළ හැකිය. අස්වැන්න නෙළීමට ඔවුන්ට අමතර සති කිහිපයක් ගත වේ, නමුත් විශාල ප්‍රමාණයේ බෝංචි නිපදවයි.

ලීමා බෝංචි අස්වනු නෙළන විට

ලීමා බෝංචි ග්‍රීෂ්ම ෂෙල් බෝංචි ලෙස හෝ වියළි බෝංචි ලෙස ආහාරයට ගත හැකිය. නැවතත්, ඔබ ඒවා පරිභෝජනය කිරීමට පෙර ඒවා පිසිය යුතුය. නැවුම් ලීමා අස්වැන්න නෙළීමේ පළමු ඉඟිය බීජ පැකට්ටුවේ ලැයිස්තුගත කර ඇති 'පරිණත වීමට දින' තොරතුරු වලින් පැමිණේ. එම දිනය ආසන්න වන විට කරල් පරිණත වී ඇත්දැයි පරීක්ෂා කරන්න. ඒවා විවිධත්වය අනුව අඟල් 4 සිට 8 දක්වා දිග වන අතර කරල් එකකට බීජ 3 සිට 5 දක්වා ඇත. කරල් තරබාරු සහ ස්ථීර වූ විට තෝරා ගැනීමට සූදානම් වේ. ලීමා බෝංචි කරල් පරිණත වන විට අස්වනු නෙළීම, කන්නය දිගු කරමින්, වැඩි වැඩියෙන් නිෂ්පාදනය කිරීමට ශාකයට පොළඹවයි. අස්වැන්න නෙළන විට, ශාකයේ කරල් ඇද නොයන්න, ඒ වෙනුවට එක් අතකින් මිදි වැල අල්ලා ගැනීමට සහ තවත් අතකින් කරල් තෝරා ගන්න. කරල් අහුලා ගැනීම සඳහා ඔබට උද්‍යාන ස්නිප් භාවිතා කළ හැක.

නැවුම් ලීමා බෝංචි බ්ලැන්ච් කර 3ක් දක්වා ශීත කළ හැක.මාස. වියලන ලද බෝංචි සඳහා, කරල් ශාකයේ වියළීමට ඉඩ දෙන්න, ඉන්පසු බෝංචි කටුව හෝ පාගා දමන්න. වියළි බෝංචි අල්මාරියක් වැනි වියළි ස්ථානයක වාතය රහිත භාජනයක ගබඩා කරන්න. ඔවුන් වසරක් සඳහා ඔවුන්ගේ ගුණාත්මකභාවය පවත්වා ගනු ඇත.

ලීමා බෝංචි ප්‍රභේද

බීජ නාමාවලියෙන් ලබා ගත හැකි දෙහි බෝංචි ප්‍රභේද රාශියක් ඇත. සමහරක් මිදි වැල වන අතර අනෙක් ඒවා පඳුරු සහිත වර්ධනයක් ඇත. ඔබේ වත්තට වඩාත් ගැලපෙන වර්ගය තෝරා ගැනීමට විවිධ විස්තර හොඳින් කියවීමට වග බලා ගන්න.

Bush lima bean වර්ග

• Fordhook 242 (දින 80) – මෙය උරුම ලීමා බුෂ් ප්‍රභේදයක් වන අතර එය සමස්ත-ඇමරිකානු තේරීම් ජයග්‍රාහකයෙකි. පඳුරු සහිත ශාක අඟල් 16 සිට 20 දක්වා උසට වැඩෙන අතර ඉක්මනින් හා ඵලදායී වේ. අඟල් 3 1/2 සිට 4 දක්වා දිග කරල් 3 සිට 4 දක්වා බෝංචි 3 සිට 4 දක්වා විශාල අස්වැන්නක් අපේක්ෂා කරන්න. Fordhook 242 තාපයට ඔරොත්තු දෙන අතර ඉහළ උෂ්ණත්වවලදී පවා කරල් සකසයි.
• මුල් තෝරොග්‍රීන් (දින 70) - මෙය කුඩා අවකාශයන් හෝ බහාලුම් සඳහා විශාල ප්‍රභේදයකි, මන්ද සංයුක්ත ශාකවලට ඇණ ගැසීම අවශ්‍ය නොවන අතර අඟල් 18 සිට 20 දක්වා උසට වැඩෙයි. ගිම්හානයේ මැද භාගය වන විට පඳුරු සහිත පත්‍ර මුදුන් අසල අඟල් 3 1/2 සිට 4 දක්වා දිග කරල් නිපදවනු ලැබේ. මෙය ‘බේබි ලීමා’ ප්‍රභේදයක් ලෙස සැලකෙන අතර අභ්‍යන්තර බෝංචි Fordhook 242 වැනි ප්‍රභේදයක් තරම් තරබාරු නොවේ. එයින් කියැවෙන්නේ ඒවාට විශිෂ්ට රසයක් ඇත.
• Henderson's Bush (දින 70) - Henderson's Bush යනු කලින් කල් පිරෙන පැල සහිත වාමන ප්‍රභේදයකි.අඟල් 18 සිට 20 දක්වා උසට වැඩෙයි. කරල් වල දිග අඟල් 3 සිට 3 1/2 දක්වා වන අතර කුඩා බටර් වැනි බීජ 3 සිට 4 දක්වා අඩංගු වේ.
• Jackson Wonder (දින 70) – Jackson Wonder එහි කුඩා ටෙන්ඩර් බෝංචි අස්වැන්න ලබා ගැනීමට ඉක්මන් වේ. නැවුම් ෂෙල් බෝංචි වල අළු පැහැයක් ඇත, නමුත් වියලන ලද බෝංචි දුඹුරු හෝ කළු පැහැති ඉරි සහ තිත් වලින් යුක්ත වේ. ඉතා කැපී පෙනෙන! කෙටි කාලීන උද්‍යාන සඳහා හොඳ ප්‍රභේදයකි.

ලීමා බෝංචි බිම් උද්‍යානවල, උස් පාත්තිවල හෝ බහාලුම්වල වගා කළ හැක. සාරවත්, හොඳින් ජලය බැස යන පස සහිත අව්ව සහිත ස්ථානයක් තෝරා ගැනීමට වග බලා ගන්න.

පොල් ලීමා බෝංචි වර්ග

• උද්‍යානයේ රජු (දින 90) - මෙම ජනප්‍රිය වයිනින් ලීමා බෝංචි ප්‍රභේදය අඩි 10ක් හෝ ඊට වැඩි උසකින් වැඩෙන ප්‍රබල වැල් වලින් කැපී පෙනේ. ඒවා වැටක් හෝ පන්දලම් පාමුල සිටුවීමට සුදුසු ය. උද්‍යානයේ රජු ජම්බෝ ප්‍රමාණයේ බීජ සහිත අඟල් 4 සිට 6 දක්වා විශාල කරල් ලබා දෙයි.
• Big Mama (දින 85) - Big Mama යනු අඩි 8 සිට 10 දක්වා දිගට වැඩෙන වැල් සහිත විවෘත පරාගිත ලීමා වර්ගයකි. දැවැන්ත, තරබාරු බෝංචි වලින් පිරුණු අඟල් 7 සිට 8 දක්වා දිග කරල්වල ත්යාගශීලී අස්වැන්නක් අපේක්ෂා කරන්න.
• නත්තල් (දින 85) - මෙම උරුමය ප්‍රභේදය වසර 150 කට වැඩි කාලයක් ගෙවතු හිමියන් විසින් වගා කර ඇත, විශාල කරල් සහ බීජ අස්වැන්න සඳහා ප්‍රිය කරයි. එම බීජ ද බර්ගන්ඩි ඉරි සහ සුදු පැහැති පාදයකට උඩින් ඇති ලප සමඟ නෙත් සිත් ඇදගන්නා සුළු ය. ශක්තිමත් පන්දලම් සහිත අඩි 10 ක් උස පැල සඳහා ආධාර කරන්න.
• Sieva (දින 82) - Sieva බෝංචි යනු උරුම ප්‍රභේදයක් වන අතර 1700 ගණන්වල තෝමස් ජෙෆර්සන්ගේ මොන්ටිසෙලෝ හි වගා කරන ලදී. ශක්තිමත් වැල් අඩි 9 සිට 10 දක්වා ඉහළට නැඟී බීජ 3 සිට 4 දක්වා අඟල් 4ක් දිග කරල් නිපදවයි. මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ බීජ පිසූ විට ක්‍රීම් ගතියෙන් යුක්ත වේ.

උයනේ රනිල කුලයට අයත් බෝග වගා කිරීම පිළිබඳ වැඩි විස්තර සඳහා කරුණාකර මෙම ලිපි බලන්න:

ඔබට ලීමා බෝංචි වගා කිරීම සහ ගෙවත්තක වැඩීම පිළිබඳ උපදෙස් තිබේද?